Уводзiны
Асноўная частка
Заключэнне
Фразеалагічныя склад дыялектнай мовы ў большай ступені дапаўняецца адзінкамі, створанымі з дапамогай такога спосабу, як мадэляванне, гэта значыць - стварэнне новых выразаў па гатовай мадэлі на прыкладзе тых, якія існуюць у мове [1, с. 25]. Пад фразеалагічнай мадэллю разумеецца структурна-семантычны варыянт, якія мае пэўную сінтаксічную канструкцыю і адносна стабільную семантыку [2., с. 91].
Па гэтых мадэлях створана вялікае мноства фразеалагізмаў. Гісторыя ўзнікнення і развіцця фразеалагічных мадэляў вымяраецца самымі рознымі адрэзкамі часу.
Адны мадэлі сфармаваліся вельмі даўно, іншыя - параўнальна нядаўна. Мадэлі першага тыпу характарызуюцца вялікіх лішкам фразеалагізмаў, якія нарадзіліся ў розныя перыяды. Напрыклад «назоўнiк у назоўным склоне - асабовы займеннiк ў вiнавальным склоне - дзеяслоў бяры» са значэннем "няхай будзе так, можна пакiнуць без увагi» мае працяглую гісторыю існавання. Адпаведна яму створаны фразеалагічныя шэраг, які вылічаецца дзесяткамі адзінак, напрыклад: «агiба яго бяры, вяроўка яго бяры, зямля яго бяры, халера яго бяры, чорт яго бяры, шабана яго бяры» і інш.
Мадэлі, сфармаваныя пазней, далі жыццё адносна меншаму колькасці фразеалагізмаў. Напрыклад: у літаратурнай мове значэння «вельмi моцным труменем, суцэльным патокам, вельмi моцны» характарызуюцца трыма фразеалагізмамі такой самай структуры: як з вядра, як з лубу, як з рэшата.
Список использованной литературы:
Лiтаратура
Блiнава, Э. Беларуская дыялекталогiя / Э. Блiнава, Е. Мяцельская. – Мiнск: Выш. шк., 1980. – 304 с. Бялькевiч I.К. Краевы слоўнiк усходняй Магiлеўшчыны / I.К. Бялькевiч, Мiнск. Навука i тэхнiка. 1970 – 511с. Выслоўi. - Мiнск. – Навука и тэхнiка. – 1979. – 520с. З народнага слоўнiка. – Мiнск. – Навука и тэхнiка. 1975. – 352с. Данiловiч М.А. Слоўнiк дыялектнай фразеалогii Гродзеншчыны. / М.А. Данiловiч. – Гродна. – ГрДУ. – 2000. – 267с. Етимологичный словник украiнскоi мови. Кiив: Навукова думка. 1985. – Т.2. – 570с. Коваль, У.I. Народныя ўяўленнi, павер'i i прыкметы: даведнiк па ўсходнеславянскай мiфалогii / У.I. Коваль. – Гомель: Беларускае агенцтва навукова-тэхнiчнай i дзелавой iнфармацы, 1995. – 180с. Ларин, Б.А. История русского языка и общее языкознание / Б.А. Ларин. – М.: - Просвещение, 1977. – 224 с. Лепешаў, I.Я. Фразеалогiя сучасная беларускай мовы / I.Я. Лепешаў. – Мiнск: Выш. шк., 1998 – 271 с. Мокиенко, В.М. Славянская фразеология / В.М. Мокиенко. – М.: - Высш. шк., 1989. – 287 с. Народнае слова. – Мiнск: Навука i тэхнiка. – 1976. – 360с. Райхштейн, А.Д.. Сопоставительный анализ немецкой и русской фразеологии / А.Д. Райхштейн. – М.: Высш. шк., 1980. – 143с. Янскоўскi Ф. Беларуская фразеалогiя / Ф. Янскоўскi. - Мiнск: Выш. шк., 1968. – 448с. Этымалагiчны слоўнiк беларускай мовы: т. 1-12. - Мiнск: Навука i тэхнiка. 1978-2008
